Hoge Raad: knoppen op webshops niet voldoende duidelijk voor consument

De Hoge Raad heeft recent een belangrijke uitspraak gedaan over de informatievoorziening bij bestelknoppen op webshops. Volgens de hoogste rechterlijke instantie in Nederland moet de tekst op dergelijke knoppen duidelijker zijn, omdat termen als 'bestellen', 'bestelling plaatsen' of 'bestelling afronden' niet voldoende helderheid bieden over de betalingsverplichting voor consumenten.

Deze uitspraak is voortgekomen uit twee rechtszaken waarin de rechtbank Rotterdam vragen heeft gesteld. In de eerste zaak had een klant een bestelling geplaatst op de website van bol.com door op de knop 'bestelling plaatsen' te klikken, met de optie om later te betalen. Toen de klant uiteindelijk niet betaalde, besloot bol.com juridische stappen te ondernemen.

In het oordeel van de Hoge Raad werd verwezen naar uitleg van het Hof van Justitie van de Europese Unie met betrekking tot de zogenaamde bestelknopbepaling. De Hoge Raad oordeelde dat de formulering op de knop "ondubbelzinnig" moet zijn. Volgens de rechter is de tekst 'bestelling plaatsen' niet duidelijk genoeg met betrekking tot de betalingsverplichting, wat ook geldt voor knoppen met de teksten 'bestellen' of 'bestelling afronden'.

Sinds 2022 heeft bol.com de tekst op de knop gewijzigd naar 'Bestellen en betalen'. Een woordvoerder van bol.com kon echter niet toelichten wat de juridische gevolgen van de uitspraak zijn voor aankopen die vóór deze wijziging zijn gedaan. Het bedrijf is momenteel de uitspraak aan het bestuderen. De beslissing van de Hoge Raad impliceert dat rechters de koopovereenkomst kunnen vernietigen bij onduidelijke informatie.

In dat geval moet de consument de aangekochte artikelen retourneren en ontvangt hij of zij het betaalde bedrag terug. Wanneer een consument niet verschijnt in de rechtszaak, stelt de Hoge Raad voor om een korting van een derde op het te betalen bedrag toe te passen.

In de tweede rechtszaak ging het om de inschrijving voor een opleiding. Een consument had zich ingeschreven voor de opleiding tot doktersassistent en gebruikgemaakt van een knop met de tekst 'schrijf je in'. Op een gegeven moment is ze gestopt met de opleiding en heeft ze de termijnbetalingen stopgezet.

De aanbieder van de opleiding spande een rechtszaak aan om het resterende lesgeld te vorderen. De consument is bij de rechter verschenen en de rechter oordeelde dat de bestelknop niet voldeed aan de gestelde eisen, waardoor de overeenkomst vernietigbaar is. De consument heeft aangegeven dat ze de vernietiging van de overeenkomst wenst. De aanbieder daarentegen stelt dat als de overeenkomst volledig wordt vernietigd, de consument een vergoeding moet betalen voor de waarde van de al ontvangen prestaties (de gevolgde lessen).

Hierover heeft de rechter prejudiciële vragen gesteld aan de Hoge Raad, die oordeelde dat de consument na de algehele vernietiging van de overeenkomst slechts de waarde van de geleverde prestaties hoeft te vergoeden voor zover dit redelijk is.